Kroonbeschermers: de bodyguards van je horloge

Wat zijn Crown Guards?

Crown guards zijn metalen uitsteeksels op een horlogekast die de kroon beschermen tegen stoten of schade. Ze helpen voorkomen dat de kroon wordt uitgetrokken of breekt tijdens fysieke activiteiten. Kroonbeschermers worden vaak gebruikt in sport- en duikhorloges vanwege hun extra duurzaamheid.

De horlogekroon is in feite het bedieningselement van je horloge: je windt ‘m ermee op, stelt de tijd in en in veel gevallen schroef je ‘m vast om water buiten te houden. Maar hij steekt ook uit de horlogekast, waardoor het een makkelijk doelwit is voor stoten en krassen.

Daarom bestaan kroonbeschermers. Ze zijn als gepantserde schouders die de klap opvangen zodat je kroon dat niet hoeft te doen. Je vindt ze op duikhorloges, field watches, alles wat gemaakt is voor actie. Dress watches? Meestal niet. Die geven de voorkeur aan strakke lijnen en een makkelijke passing onder de manchet van een overhemd, in plaats van bescherming. Maar als je je horloge draagt en er volop mee beweegt, dan zijn kroonbeschermers heel nuttig.

Wat ze doen (en wat ze niet doen)

Kroonbeschermers vangen klappen op zodat de kroon dat niet hoeft te doen. Ze vormen de eerste verdedigingslinie. Stoot je horloge tegen een deurpost? De kroonbeschermer vangt de klap op. Stoten tijdens het boulderen? Hetzelfde verhaal.

Ze verkleinen ook de kans dat je per ongeluk de kroon uittrekt of verdraait, wat rampzalig kan zijn als je onder water bent.

Nu de afwegingen. Sommige verzamelaars slaan ze over een strakker design. Geen crown guards betekent een gladdere kast en iets meer finesse bij het bedienen van de kroon. Bovendien is het voor sommigen gewoon comfortabeler, vooral als je pols aan de slankere kant is.

Toch, als je je horloge vaal draagt, zorgen kroonbeschermers ervoor dat het veiliger is. En voor sporthorloges of andere horloges die waterdicht moeten blijven, zijn ze meer dan alleen een designelement.

Een korte geschiedenisles (het is eigenlijk wel een coole les)

Vroeger, aan het begin van de 20e eeuw, bestonden ze nog niet. Geen beschermers, geen probleem. Maar toen kwamen de militairen, de duikers, de sensatiezoekers. En opeens kregen horloges te maken met ruwere omstandigheden.

Rolex was al vroeg bezig met waterdichtheid in de jaren 20 met de Oyster-kast. Maar pas in de jaren 50 werd het serieus. Panerai bedacht in 1956 zijn inmiddels iconische vergrendelingshendel voor Italiaanse marineduikers. Een paar jaar later kwam Rolex met de Submariner 5512 met vierkante beschermers. Die vierkante beschermers zagen er stoer uit, maar maakten de kroon lastig te bedienen. Dus evolueerden ze, eerst naar puntig en daarna naar afgerond.

In de jaren 70 waren beschermers standaard op elk horloge dat een val, duik of gevecht moest overleven. En nu? Ze zijn een vast onderdeel in de wereld van tool watches.

Afbeeldingcredits aan Bobswatches.com

Stijlen, soorten en een paar ‘nerd facts’

Crown guards zijn er in twee soorten: geïntegreerde en externe.

Geïntegreerde exemplaren zijn onderdeel van de horlogekast zelf. Bij de meeste merken (Rolex, Omega, Breitling) zie je de geïntegreerde kroonbeschermers. Strak, naadloos, altijd klaar. Ze zijn sterk, stijlvol en permanent. Maar de speling is cruciaal. Als het te krap is, is de kroon lastiger op te winden of in te stellen, zoals Rolex op de harde manier ondervond met hun eerste vierkante beschermers.

Externe beschermers zijn vastgeschroefd. De hefboombrug van Panerai is de bekendste. Deze vergrendelt de kroon en sluit hem goed af zonder de gebruikelijke schroef. Openklappen, tijd instellen, dichtklikken, klaar. Het is functioneel, opvallend en typisch Panerai.

Qua vorm is dit de uitsplitsing:

• Vierkante beschermers: De OG's. Ze bieden goede bescherming, maar zijn een beetje te lomp.
• Puntige beschermers: Bieden meer toegang tot de kroon en zien er nog steeds scherp uit. Worden soms "adelaarsbekken" of "eagle beaks" genoemd.
• Afgeronde beschermers: De moderne standaard. Functioneel, comfortabel en passen goed bij het ontwerp van de kast.

Ook ontwerpers zijn creatief met de plaatsing. Seiko plaatst kronen bijvoorbeeld op 4 uur. Soms wel, soms niet met beschermers. Bij sommige piloten horloges zit de kroon verdiept in de kast verwerkt. Bij andere horloges zit de bescherming slim verstopt in het ontwerp.

Heb je kroonbeschermers nodig?

Dat hangt ervan af. Als je horloge een stijlobject is, een dress watch voor dagelijks gebruik of iets waar je niet mee gaat stoten, dan misschien niet. Een kroon zonder bescherming ziet er strakker uit, voelt slanker aan en prikt minder snel in je pols.

Maar als je iets koopt dat gemaakt is om lang mee te gaan, bijvoorbeeld om mee te duiken, voor werk of gewoon voor dagelijks gebruik, dan kunnen kroonbeschermers zeker de moeite waard zijn.

Naar mijn mening zien horloges zonder kroonbeschermer er het beste uit. Punt. De kroon krijgt de aandacht en dat is belangrijker dan veel mensen denken. Het is een van de meest zichtbare onderdelen van een horloge en als de kast er op een natuurlijke manier in overgaat, ontstaat er een harmonieus ontwerp. Wat de kroon betreft: je hebt een kleine, of een grotere. De grootte doet er niet echt toe (nou ja), maar het feit dat de kast en de kroon in elkaar overlopen is wel belangrijk. Dus voor mij geen kroonbeschermers!